Tədbirin Tarixi:

14 mart  2026, 11:00

📍 Keçirilmə Məkanı:

• Bakı Biznes Universiteti 

• Sumqayıt Dövlət Universiteti

• Lənkəran

• Gəncə

• Naxçıvan

❓ Kimlər iştirak edə bilər?

5-ci sinifdən 11-ci sinifə qədər hər kəs iştirak edə bilər

☎️ Təcili Əlaqə üçün Məsul Şəxs:

Ləman Əlizadə  –  Telefon: +994 50 224 51 40

🧭 GİRİŞ

Süni intellekt XXI əsrin ən mühüm strateji istiqamətlərindən biri olmaqla, bütün sahələrdə innovasiya və transformasiyanın əsas hərəkətverici qüvvəsinə çevrilmişdir.
Azərbaycan Respublikası Prezidentinin “Rəqəmsal Gələcək” və “Yeni dövrün bacarıqları” istiqamətində müəyyən etdiyi prioritetlərə uyğun olaraq, ölkəmizdə süni intellekt sahəsində biliklərin və insan kapitalının inkişafı xüsusi əhəmiyyət kəsb edir.

Bu məqsədlə Global Olympiad Center (GOC) beynəlxalq International Olympiad on Artificial Intelligence (IOAI) tərəfindən Azərbaycan üzrə rəsmi nümayəndə kimi akkreditasiya olunmuşdur.
GOC tərəfindən hazırlanan “Azərbaycan Süni İntellekt Olimpiadası (AI Azerbaijan)” layihəsi ölkəmizdə süni intellekt üzrə milli istedad sisteminin formalaşdırılmasını, məktəblilər arasında elmi və analitik düşünmə mədəniyyətinin təşviqini hədəfləyir.

Olimpiada, dövlət və özəl sektor əməkdaşlığı prinsipi ilə həyata keçirilən, tamamilə ödənişsiz və bərabər imkanlara əsaslanan çoxpilləli milli proqramdır. Layihə, Azərbaycan məktəbliləri üçün beynəlxalq IOAI modelinə uyğun bilgi, bacarıq və etik düşüncə əsaslı qiymətləndirmə sistemini tətbiq edir.

Hazırkı təlimat, “Azərbaycan Süni İntellekt Olimpiadası”nın bütün mərhələlərinin – Milli Seçim, Milli Final, Milli Komanda Seçimi və Beynəlxalq Təmsilçilik proseslərinin keçirilmə qaydalarını, qiymətləndirmə prinsiplərini və iştirak şərtlərini izah edir.

Bu sənəd, həm iştirakçılar, həm müəllimlər, həm də təşkilati tərəfdaşlar üçün vahid rəhbər sənəd rolunu oynayır və proqramın şəffaf, elmi və metodik əsaslarla həyata keçirilməsini təmin edir.

TƏQVİM PLANI – “AZƏRBAYCAN SÜNİ İNTELLEKT OLİMPİDASI (AI AZERBAIJAN)”

 I MƏRHƏLƏ – MİLLİ SEÇİM TURU (AZƏRBAYCAN)

🎯 Məqsəd

Milli Seçim Turu “Azərbaycan Süni İntellekt Olimpiadası”nın (AI Azerbaijan) birinci mərhələsidir və şagirdlərin riyazi təfəkkürünü, məntiqi düşünmə bacarığını, ardıcıllıq və analitik təhlil qabiliyyətini qiymətləndirmək məqsədi daşıyır.
Bu mərhələ nəticəsində ən yüksək nəticə göstərən iştirakçılar Milli Final mərhələsinə vəsiqə qazanacaqlar.

👥 Qruplar və Kateqoriyalar

“Azərbaycan Süni İntellekt Olimpiadası” iki əsas qrup üzrə təşkil olunur: Junior Division və Senior Division.
Bu bölgü şagirdlərin yaş səviyyəsinə və təhsil pilləsinə uyğun olaraq onların riyazi və məntiqi bacarıqlarının ədalətli qiymətləndirilməsini təmin edir.

Junior Division – 5-ci sinifdən 8-ci sinfə qədər olan şagirdləri əhatə edir və “Gənc kateqoriya” adlanır.
Bu mərhələdə suallar daha çox sadələşdirilmiş riyaziyyat və məntiq istiqamətində olur. İştirakçılardan əsasən fundamental düşünmə, ardıcıllıqların müəyyənləşdirilməsi, proporsiyalar, faizlər və sadə ehtimallar kimi anlayışlarda məntiqi əlaqələr qurmaq bacarığı tələb olunur.

Senior Division – 9-cu sinifdən 11-ci sinfə qədər olan şagirdləri əhatə edir və “Yuxarı kateqoriya” adlanır.
Bu kateqoriya üzrə tapşırıqlar dərin riyazi analiz, kombinatorika, ehtimal və analitik modelləşdirmə bacarıqlarını qiymətləndirir. İştirakçılardan yalnız düzgün nəticəyə gəlmək deyil, həm də məntiqi ardıcıllıq və modelləşdirmə düşüncəsini tətbiq etmək gözlənilir.

Hər iki qrup üzrə testlər eyni strukturda və eyni qiymətləndirmə prinsipi ilə hazırlanır. Məqsəd — iştirakçının təfəkkür gücünü, analitik düşünmə qabiliyyətini və süni intellekt sahəsində lazım olan əsas riyazi məntiq bazasını müəyyənləşdirməkdir.

🧩 İmtahanın Silabusları

Testin Strukturu və Məzmunu

Milli Seçim Turunun imtahanı 25 çoxseçimli (A–E variantlı) sualdan ibarətdir və 60 dəqiqə davam edir.
Testin əsas məqsədi şagirdlərin riyazi təfəkkürünü, məntiqi düşünmə qabiliyyətini, analitik analiz və modelləşdirmə bacarığını kompleks şəkildə qiymətləndirməkdir.

İmtahan beş əsas bölmədən ibarətdir və hər biri süni intellekt sahəsində tələb olunan baza bacarıqlarını ölçməyə yönəlib:

Birinci bölmə – “Ədədlər və nisbətlər”
Bu bölmə 5 sualdan ibarətdir. Suallar ədədi ardıcıllıqlar, faiz, orta göstəricilər və proporsiyalar mövzularını əhatə edir.
Məqsəd şagirdin ədədi münasibətləri anlama, əlaqə qurma və tətbiqetmə bacarığını yoxlamaqdır.

İkinci bölmə – “Riyazi məntiq və arqumentasiya”
Bu hissə 7 sualdan ibarətdir. Suallar tənliklər, istisnalar, məntiqi nəticələr və analitik düşünmə üzərində qurulub.
Burada şagirdin məntiqi ardıcıllıq qurmaq, düzgün nəticə çıxarmaq və arqumentləşdirmə bacarığı əsas meyarlardır.

Üçüncü bölmə – “Kombinatorika və ehtimal”
Bu bölmədə 4 sual təqdim olunur. Suallar permutasiya, kombinasiya və hadisə ehtimalı anlayışlarını yoxlayır.
Məqsəd şagirdin sayma üsulları, ehtimal və nəticə hesablama üzrə baza biliklərini qiymətləndirməkdir.

Dördüncü bölmə – “Qrafik və cədvəl analizi”
Bu hissə 4 sualdan ibarətdir və məlumatların cədvəl və qrafik formasında təqdim olunduğu tapşırıqları əhatə edir.
İştirakçılar verilmiş məlumatı analiz edərək düzgün nəticə çıxarma bacarığını nümayiş etdirməlidirlər.

Beşinci bölmə – “Alqoritmik düşünmə və modelləşdirmə”
Bu bölmə 5 sualdan ibarətdir. Suallar ardıcıllıqlar, qaydalar, nümunə tanıma və səbəb–nəticə əlaqələrinin müəyyənləşdirilməsi üzərində qurulub.
Məqsəd şagirdin sadə alqoritmik düşünmə və məntiqi qaydaları tətbiqetmə qabiliyyətini ölçməkdir.

Ümumi Struktur

• Cəmi suallar: 25

• Format: Çoxseçimli (A–E variantlı)

• İmtahan müddəti: 60 dəqiqə

⚖️ Sual Paylanması

İmtahandakı suallar iki istiqamət üzrə bölünür:

• Riyaziyyat: 15 sual (ümumi testin 60%-i)

• Məntiq: 10 sual (ümumi testin 40%-i)

Bu nisbət süni intellekt üzrə baza biliklərinin formalaşması üçün zəruri olan riyazi düşüncə və məntiq balansını qorumaq məqsədilə müəyyən olunmuşdur.

🧮 Qiymətləndirmə Sistemi

Düzgün cavab: +4 bal
Yanlış cavab: 0 bal
Maksimum bal: 100
Keçid balı: Dinamik – ilk 30% iştirakçı növbəti mərhələyə keçir.

📍 Keçirilmə Formatı və Məkanlar

“Azərbaycan Süni İntellekt Olimpiadası”nın Milli Seçim Turu mərhələsi əyanı formatda (şəxsi iştirakla) keçiriləcəkdir.
İştirakçılar imtahana şəxsən qatılacaq və testləri rəsmi olaraq müəyyən edilmiş imtahan mərkəzlərində yazacaqlar.

İmtahan eyni gündə, ölkənin beş fərqli şəhərində təşkil ediləcəkdir. Hər bir iştirakçı qeydiyyat mərhələsində özünə ən yaxın imtahan mərkəzini seçir və həmin məkanda imtahana daxil olur.

Mərkəzlərdə nəzarət heyəti və qiymətləndirmə komissiyası fəaliyyət göstərəcək, imtahan prosesi vahid standartlar və şəffaflıq prinsipi əsasında həyata keçiriləcəkdir.

Bu mərhələnin keçirildiyi imtahan mərkəzləri aşağıdakılardır:

• Bakı – Bakı Biznes Universiteti

• Sumqayıt – Sumqayıt Dövlət Universiteti

• Lənkəran – GOC Regional Nümayəndəliyi

• Gəncə – GOC Regional Nümayəndəliyi

• Naxçıvan – GOC Regional Nümayəndəliyi

  Bütün mərkəzlərdə eyni vaxtda imtahan başlanacaq, materiallar mərkəzləşdirilmiş qaydada paylanacaq və cavab vərəqləri imtahan bitdikdən dərhal sonra GOC Qiymətləndirmə Departamentinə təhvil veriləcəkdir.

  
  
  

📢 Nəticələrin elan olunması:

• İştirakçılar şəxsi kabinetlərinə daxil olurlar. İmtahandan 1 həftə öncə şəxsi kabinetdə imtahan məkanı və vaxtı görünəcəkdir. İştirakçılar mütəmadi olaraq bunu yoxlamalıdırlar.

• İmtahan günü, çoxvariantlı olimpiadalarda imtahandan3 gün ərzindənəticələr şəxsi kabinetdə görünəcəkdir. İştirakçılar öz ballarını, neçə doğru və yanlış cavab verdiklərini, hansı suallara düzgün və ya səhv cavab verdiklərini görə biləcəklər.

• Nəticələr açıqlandıqdan sonra şəxsi kabinetdə Apellyasiya müraciəti aktivləşir. İştirakçılar burada öz ad, soyadlarını, kateqoriyalarını qeyd edir və hansı suallar üzrə şikayətləri varsa, sual nömrələrini yazırlar (məsələn, 4, 5, 7, 11, 25-ci suallar). Daha sonra şikayətlərinin səbəblərini ətraflı şəkildə izah etməlidirlər. Açıqlama bölməsində, şikayətin məzmunu, sualların hansı aspektinin düzgün hesab edilmədiyi və əlavə dəlillər varsa, onlar qeyd olunmalıdır. Bu, şikayətin daha dəqiq və ədalətli şəkildə dəyərləndirilməsinə kömək edir.

• Apellyasiya prosesi 24 saat, bəzən isə 12 saat ərzində aktiv olur. Bu müddət bitdikdən sonra ekspert heyəti sualları nəzərdən keçirir və şikayətlərin nə qədər doğru və ya yanlış olduğunu müəyyənləşdirir. Buna uyğun olaraq qərarlar qəbul edilir və nəticələrdə əks olunur.

• Apellyasiya prosesi bitdikdən sonra, nəticələr yenidən açıqlanır və iştirakçıların hansı medalı qazandığı sistemdə görünür. Bundan sonra mükafatlandırma mərasimi haqqında məlumat şəxsi kabinetdə təqdim olunur.

• Mükafatlandırma mərasimi günü medal alan şəxslər medallarını və sertifikatlarını yalnız mərasimdə ala bilərlər. Mərasimdə iştirak etməyənlər isə medallarını həmin həftə ərzində ofisdən ala bilərlər. Sertifikatlar onlayn olaraq şəxsi kabinetdə mövcud olacaq.

• Fəxri fərman və iştirakçı sertifikatları yalnız şəxsi kabinetdən əldə edilə bilər.

Qeyd: Olimpiadanın və ya yarışmanın öncədən təyin olunmuş gün və saatı dəyişmə halı Global Olympiad Center tərəfdə qalır. GOC ölkə ərazisində baş vermiş hər hansı bir böyük tədbir və yaxud da iştirakçı sayına görə imtahanın məkan və saatını dəyişə bilər.

📌 İmtahan qaydaları və nizam-intizam:

Nümayəndə sizə başla dediyi zaman:

• Şagirdlərə heç bir elektron cihazdan istifadə etməyə icazə verilmir.

•  İmtahana başlamazdan öncə verilmiş kitabçanızla tanış olun. İmtahan başladıqdan sonra kitabçanın yanlış olaraq sizə verilməsi bildirdiyiniz halda qəbul edilməyəcək, bu məsuliyyəti şagird daşıyır.

•  Şagirdlər cavabları, cavab kartına əlavə etmək üçün diyircəkli göy qələmdən(ruçka) istifadə edə bilərlər.

•  Hər suala yalnız bir cavab verilməlidir. Birdən çox cavab verilən sual səhv cavab kimi dəyərləndirilir.

• Şagirdlər hər hansı bir məsələnin mənası və yaxud sualın məğzi ilə bağlı otaq nümayəndəsindən soruşa bilməzlər.

• Şagirdlər imtahan zamanı heç bir yardım göstərməməli və ya almamalıdırlar. Hər hansı bir fırıldaqçılıq, başqalarına fırıldaqçılıqda kömək etmək, bu və ya bu cür uyğun olmayan davranışlara cəlb etmək ciddi pozuntudur və bir qayda olaraq diskvalifikasiyaya (xaric edilmə) səbəb olur.

• Şagirdlər bir-birindən ləvazimat istəyə bilməzlər. Yalnız öz qələm, silgi və digər vasitələrinizdən istifadə etməlisiniz.

• İlk 30 dəqiqə ərzində imtahan zalından çıxmaq qadağandır. Zalı tərk edənlər yenidən imtahana buraxılmayacaqlar.

• İmtahan zalını tərk etməzdən əvvəl cavab kağızınızı nəzarətçiyə təhvil verməyi unutmayın.

• İmtahan sualları sizə öncədən təqdim olunmuş sillabuslar əsasında hazırlanmışdır.

• Sizə verilmiş iş nömrənizi və ad soyadınızı cavab kartına düzgün şəkildə daxil edin. Əks halda cavablar açıqlananda düzgün olmayan nəticələrlə rastlaşa bilərsiniz. Bundan sadəcə şagird cavabdehdir.

MİLLİ FİNAL MƏRHƏLƏSİ

1. ÜMUMİ MƏQSƏD

Milli Final Mərhələsi Azərbaycan üzrə Süni İntellekt Olimpiadasının ən yüksək mərhələsidir.
Bu mərhələnin əsas məqsədi:

• Süni intellekt (AI) haqqında təməl anlayışları mənimsəmiş,

• Analitik və yaradıcı düşüncə qabiliyyətinə malik,

• Real problemlərə texnoloji baxış bucağı ilə yanaşa bilən məktəbliləri müəyyən etməkdir.
  
  

Bu mərhələ həm də beynəlxalq IOAI (International Olympiad in Artificial Intelligence) yarışına göndəriləcək Azərbaycan komandasının formalaşdırılması üçün əsas seçim platformasıdır.

2. İŞTİRAKÇILAR VƏ KATEQORİYALAR

Hər iki kateqoriyada format eyni, amma sualların çətinlik səviyyəsi fərqlidir.

3. MƏRHƏLƏNİN ÜMUMİ STRUKTURU

Ümumi müddət: 5–5.5 saat (fasilələr daxil olmaqla)

4. A. NƏZƏRİ TEST (40%)

Məqsəd: İştirakçının süni intellektlə bağlı fundamental anlayışları, məntiqi düşünməsi və riyazi biliklərini yoxlamaq.

Mövzular:

• Machine Learning konseptləri (sadə səviyyədə)

• Ehtimal və data analizi

• Ədədlər, faiz, nisbətlər

• Riyazi məntiq

• AI etikası və sosial məsuliyyət
  
  

Struktur:

• 25 çoxseçimli sual (A–E variantlı)

• Hər düzgün cavab: 4 bal

• Maksimum bal: 100

• 0 yoxdur
  
  

Qiymətləndirmə:

• Dəqiqlik – 70%

• Anlayış dərinliyi – 30%
  
  

5. B. ALQORİTMİK TƏFƏKKÜR VƏ AI SİMULYASİYA TAPŞIRIĞI (30%)

Məqsəd: Məktəblilərdə süni intellekt məntiqinin prinsiplərini (məlumat, ardıcıllıq, qərar mexanizmi) anlama qabiliyyətini ölçmək.

İcra qaydası:

• Şagirdlərə sadə alqoritmik tapşırıqlar verilir (məsələn: data cədvəlindən düzgün nəticə seçmək, şərtli qaydanı tapmaq).

• Həmçinin Teachable Machine, Cognimates və ya AI Experiments kimi vizual platformalarda sadə simulyasiya tapşırığı yerinə yetirirlər.
  
  

Nümunə tapşırıqlar:

1. “Model heyvan şəkillərini təsnif edir. Hər dəfə səhv nəticə verir. Bunun səbəbi nə ola bilər?”

2. “Aşağıdakı data cədvəlindən ən uyğun qərar ağacını seçin.”

3. “Şəkil tanıma sistemində bias (qərəz) necə yaranır?”
   
   

Qiymətləndirmə:

6. C. MİNİ LAYİHƏ VƏ TƏQDİMAT (30%)

Məqsəd: İştirakçıların yaradıcılıq, problem analizi və sosial düşünmə bacarıqlarını ölçmək.
Hər komanda 2–4 nəfərdən ibarət olur.

Mövzular (seçim üzrə):

• AI for Education – Təhsildə süni intellektin istifadəsi

• AI for Health – Tibbi analiz və sağlam həyat

• AI for Environment – Ətraf mühitin qorunması

• AI for Accessibility – Əlilliyi olan şəxslər üçün texnologiyalar
  
  

Mərhələlər:

1. Problemin müəyyən edilməsi

2. AI əsaslı ideya və həll mexanizmi təklifi

3. Qısa slayd (və ya plakat) hazırlanması

4. 3 dəqiqəlik təqdimat və 2 dəqiqəlik sual-cavab (Yenilənə bilər)
   
   

Qiymətləndirmə:

Maksimum bal: 100

7. ÜMUMİ QİYMƏTLƏNDİRMƏ

Keçid meyarı:

• Ümumi nəticənin 60%-i və ya yuxarı

• Ən yüksək nəticə göstərən ilk 30% beynəlxalq IOAI mərhələsinə namizəd olur.

 8. MÜKAFATLANDIRMA SİSTEMİ

Əlavə mükafatlar:

• “Ən innovativ ideya”

• “Ən yaxşı komanda işi”

• “Ən sosial layihə”
  🗓️ 10. FİNAL GÜNÜNÜN TƏQVİMİ